بیتکوین یک اختراع جدید میباشد و برای اکثر مردم سخت است که از آن سر در بیاورند مگر آنکه با یادگیری مفاهیم و مبانی رمزارز و بلاکچین، بر آن مسلط شوند.
ما به راحتی میتوانیم بفهمیم که چرا طلا و سایر فلزات گرانبها ارزش دارند. ما میدانیم که پول فیات ارزشی دارد چون توسط دولت، اینطور تعیین شده است! ما درک میکنیم که سرمایهگذاری در یک شرکت، در حقیقت سرمایهگذاری روی کارکنان آن و در نوآوریهای آن شرکت است.
اما سرمایهگذاری در بیتکوین فقط سرمایهگذاری روی چیزی نیست که بتوانیم آن را ببینیم، احساس کنیم یا بلافاصله درک کنیم. و این سؤالی را ایجاد میکند که وقتی اشخاص برای اولین بار در مورد بیتکوین میشنوند به ذهنشان میرسد: «ارزش ذاتی» بیتکوین چیست؟
بیتکوین در مقابل طلا
شاید این جمله را شنیده باشید که «بیتکوین طلای دیجیتال است». در حال حاضر، به این معنا که ذخیره ارزش است (و بهتر از طلا)، درست است. با این حال، از لحاظ ارزش اسمی، طلا یک چیز ملموس است که میتوان آن را دید، نگه داشت و در جواهرات و لوازم الکترونیکی استفاده کرد. بیتکوین به هیچ کدام از اینها نمی رسد. با این حال، هنوز هم ذخیره ارزش بهتری است. طلا دارای مزایای دیده شدن و استفاده از آن به عنوان یک دارایی ملموس فیزیکی است و اینها همان چیزهایی هستند که آن را به ذخیره ارزش ناکارآمدتری نسبت به بیتکوین تبدیل میکنند.
بیایید طلا را با بیتکوین مقایسه کنیم:
تراشیدن یا قطعه قطعه کردن شمش طلا برای پرداختِ هزینۀ یک فنجان قهوه هرگز گزینه مناسبی نبوده است. حال فیات با پشتوانه طلا را در نظر بگیرید و سپس فیات با پشتوانه هیچ چیز مگر تعهد یک دولت!
«ارزش ذاتی» دلار آمریکا چیست؟
درست است، اسکناسهای دلاری که توسط دولت چاپ و توزیع میشود، پشتوانهای ندارد. پول فیات فقط کاغذی است که برچسبهای امنیتی روی آن وجود دارد! تنها دلیل ارزش آن این است که دولت چنین میگوید و این چیز خوبی نیست. در نهایت، چرخ اقتصاد چرخ اقتصاد، طبیعت خود را نشان خواهد داد و ممکن است روزی دلار را بی ارزش کند.
این یک تاکتیک ترس افکنیِ غیر منطقی نیست. ما این بازی را در کشورهایی مانند ونزوئلا دیدهایم، جایی که فساد دولتی پول ملی آنها (بولیوار) را پس از تحمل نرخ تورمِ نزدیک به 54 میلیون درصد در چند سال پیش، عملاً بی ارزش کرده است.
با بیتکوین، هیچ کس به تنهایی نمیتواند حکم کند که ارزش آن وجود دارد. در عوض، کل شبکه بیتکوین با اختصاص ارزش پولی خاصی به بیتکوین، بسته به تقاضای آن (که در طول زمان ادامه مییابد) موافقت میکند. ناگفته نماند که این کار را بدون تهدید، خشونت و قدرتی انجام میدهد که همه ارزهای فیات از آن استفاده میکنند. ارزش شبکه بیتکوین و تمام تراکنشهایی که در آن انجام میشود توسط زنجیره بلوکی ایمن میشوند که بهطور خودکار بدون واسطه مدیریت میشوند.
آیا ما به «ارزش ذاتی» نیاز داریم؟
برخلاف طلا، بیتکوین را نمیتوان برای ساخت جواهرات ذوب کرد یا برای تزئین غذای لذیذ شما نمیتوان آن را به شکل ورقهای نازک درآورد. هدف بیتکوین ارائه خدمات فیزیکی به شما نیست و صرفاً یک وسیله مبادله، ذخیره ثروت، و پول نقد الکترونیکی همتا به همتا است که میتوانید دسترسی به آن را در یک حافظه ذخیره کنید.
و صادقانه بگویم، این یک مزیت نسبت به طلا است. ارزش آن به موارد استفاده فیزیکی وابسته نیست و در عوض به یک کمیابیِ کاملاً قابل پیشبینی متکی است.
اما به طور خلاصه، اگر میخواهید امنیت و سهولت دسترسی را تضمین کنید، میتوانید بیتکوین خود را در دستگاهی که حتی از یک فلش ممورِ USB کوچکتر است حمل کنید و یک نسخه پشتیبان از آن را در ذهن خود نگه دارید (جادوی خالص). یا، میتوانید شمشهای طلای سنگینی را بخرید که نگهداریِ آن گران است و دعا کنید که شاهد استخراج طلا از سیارکها و سرازیر شدن ذخایر جدید و افزایش عرضۀ طلا نباشیم. اگر واقعاً این اتفاق بیفتد، شما نمیتوانید طلای خود را به سرعت و قبل از افت قیمتش بفروشید.